എന്തൊക്കെയാണ് ‘ഒരു രാജ്യം ഒരു തിരഞ്ഞെടുപ്പ് ബില്ലിൽ’ ഉള്ളത് ? അറിഞ്ഞിരിക്കണം ഇത്

രാജ്യത്തെ എല്ലാ തിരഞ്ഞെടുപ്പുകളും ഒരു ദിവസത്തിലോ ഒരു നിശ്ചിത സമയപരിധിക്കുള്ളിലോ സമന്വയിപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള ഇന്ത്യൻ സർക്കാരിൻ്റെ പരിഗണനയിലുള്ള ഒരു നിർദ്ദേശമാണ് ഒരു രാജ്യം, ഒരു തിരഞ്ഞെടുപ്പ് .

സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനു ശേഷമുള്ള ആദ്യത്തെ ഏതാനും പൊതുതിരഞ്ഞെടുപ്പുകൾ സംസ്ഥാന നിയമസഭാ തെരഞ്ഞെടുപ്പുകൾക്കൊപ്പം ഒരേസമയം നടന്നു. 1967 വരെ ഈ രീതി തുടർന്നപ്പോൾ, 1968ലും 1969ലും ചില സംസ്ഥാന നിയമസഭകൾ അകാലത്തിൽ പിരിച്ചുവിട്ടതിനെത്തുടർന്ന്, ഒരേസമയം തിരഞ്ഞെടുപ്പ് എന്ന സംവിധാനം താറുമാറായി. മുൻ രാഷ്ട്രപതി രാംനാഥ് കോവിന്ദ് അധ്യക്ഷനായ ഉന്നതതല സമിതിയുടെ ശുപാർശയിൽ 2024 ഡിസംബർ 17-ന് ലോക്‌സഭയിൽ ബിൽ അവതരിപ്പിച്ചു .

ഒരു രാജ്യം ഒരു തിരഞ്ഞെടുപ്പ് ബില്ലിനെ കുറിച്ച് ഈ കാര്യങ്ങൾ അറിഞ്ഞിരിക്കണം

ഭരണഘടന ഭേദഗതി (129-ാം) ബിൽ 2024 ൽ സംസ്ഥാനങ്ങളിലെയും 8 കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശങ്ങളിലെയും ലോക്‌സഭയിലേക്കും സംസ്ഥാന നിയമസഭകളിലേക്കും ഒരേസമയം തിരഞ്ഞെടുപ്പ് നടത്തുക എന്നതാണ് അതിൻ്റെ ഏറ്റവും ശ്രദ്ധേയമായ നിർദ്ദേശങ്ങളിലൊന്ന് .

തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കലണ്ടർ കാര്യക്ഷമമാക്കാനും ഇടയ്ക്കിടെയുള്ള തിരഞ്ഞെടുപ്പുകളുടെ സാമ്പത്തികവും ഭരണപരവുമായ ഭാരം കുറയ്ക്കാനും ഭരണം മെച്ചപ്പെടുത്താനും ബിൽ ശ്രമിക്കുന്നു.

ഇത് നേടുന്നതിന്, ഭരണഘടനാ വ്യവസ്ഥകളിൽ ആർട്ടിക്കിൾ 83 (പാർലമെൻ്റിൻ്റെ കാലാവധി), ആർട്ടിക്കിൾ 172 (സംസ്ഥാന നിയമസഭകളുടെ കാലാവധി) എന്നിവ ഉൾപ്പെടെയുള്ള പ്രധാന ഭേദഗതികൾ ബിൽ നിർദ്ദേശിക്കുന്നു.

രാജ്യത്തുടനീളം ഒരേസമയം തിരഞ്ഞെടുപ്പ് സാധ്യമാക്കുന്നതിന് ഒരു പുതിയ ആർട്ടിക്കിൾ 82 എ അവതരിപ്പിക്കുന്നു.

ബിൽ രാജ്യത്തുടനീളം നിയമപരവും ഭരണഘടനാപരവുമായ ചർച്ചയ്ക്ക് തുടക്കമിട്ടിട്ടുണ്ട്, പ്രത്യേകിച്ച് ഫെഡറലിസത്തിലും ഭരണഘടനയുടെ അടിസ്ഥാന ഘടനയിലും ജനാധിപത്യത്തിൻ്റെ തത്വങ്ങളിലും അതിൻ്റെ പ്രത്യാഘാതങ്ങളെക്കുറിച്ച്.

സംസ്ഥാന തിരഞ്ഞെടുപ്പുകളെ ലോക്‌സഭയ്ക്കൊപ്പം കൂട്ടിക്കലർത്തുന്നത് സംസ്ഥാന നിയമസഭകളുടെ സ്വയംഭരണാവകാശത്തെ തുരങ്കം വയ്ക്കുമെന്നും അധികാരം കേന്ദ്രീകരിക്കുമെന്നും ഇത് കേന്ദ്രവും സംസ്ഥാനങ്ങളും തമ്മിലുള്ള സന്തുലിതാവസ്ഥയെക്കുറിച്ചുള്ള ചോദ്യങ്ങൾ ഉയർത്തുമെന്നും വിമർശകർ വാദിക്കുന്നു.